Transcript Prof.Dr. rer.nat.D. Ali Ercan DEMOKRASİ NEDİR ? Grekçe δῆμος (halk) ve κρατος (Kuvvet, iktidar) kelimelerinden “halkın halk tarafından yönetimi” (halkçılık) anlamına gelen Demokrasi’nin temel evrensel karakteristikleri “eşitlik”

Prof.Dr. rer.nat.D. Ali Ercan
1
DEMOKRASİ NEDİR ?
Grekçe δῆμος (halk) ve
κρατος (Kuvvet, iktidar) kelimelerinden
“halkın halk tarafından yönetimi”
(halkçılık) anlamına gelen Demokrasi’nin
temel evrensel karakteristikleri
“eşitlik” ve “özgürlük” tür.
Eşitlik ilkesi gereğince, seçimlerde
her yurttaşın eşit ağırlıklı bir oyu vardır !?
DEMOGRAFİ
• Nüfus,
Seçmen
• Yaş Dağılımı,
Sayısı
• Ortalama Yaş,
• Ortalama Yaşam Süresi,
Yaşam Beklentisi,
• Kadın Başına çocuk sayısı,
Doğurganlık (fertility),
• Yıllık Nüfus artış hızı
• Yıllık Ölüm, Doğum ve Göç oranı
3
TC resmi nüfus sayım sonuçları:
1960
1965
1970
1975
1980
1985
1990
2000
[DİE2004 sayfa 27]
27,75
31,39
35,61
40,35
44,74
50,66
56,47
67,80
milyon
*
5,5 milyon Vatandaş kayıttan nasıl düşüldü ?
DIE
TUIK
1990
2000
2007
2008
2009
2010
2011
2012
56,5
67,8
70,6
71,5
72,6
73,7
74,7
75,6
Yılda + 1,0 milyon !
?
Yılda + 1,0 milyon !?
5
POPULASYON GRAFİĞİ
Logistic S- Curve
n0
Nüfus (n)
+
++
+
++
+
n = n0 / [ 1 + α.exp (- β . t) ]
+
+
Zaman (t)
6
Türkiyenin Nüfusu
n = 141,07632 / [1 + 14,224519 exp(-0,033499688 (t-1923))]
Nüfus (milyon)
150
100
83 milyon
50
2013
0
0
50
100
t - 1923 (YIL)
150
7
Kadın başına
ömür boyunca ortalama çocuk sayısı
d – 2 ,05
c≈
y
Yıllık nüfus artış hızı
Ortalama yaşam süresi (yıl)
c (‰)
NÜFUS ARTIŞ HIZI
20
10
1950
2000
2050
9
YAŞ DAĞILIMI
%
2,5
1990
f (y)
2,0
Ort. yaş
= ∫ y. f(y). dy / ∫ f(y). dy
Ort. ömür = ∫ y. (∂f/∂y) . dy / ∫ (∂f/∂y) . dy
1,5
Ortalama ömür 51
1,0
0,5
0,0
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2,5
110
2023
2,0
18+ SEÇMEN SAYISI ~ % 70 x NÜFUS
1,5
Ortalama ömür 72
1,0
~ % 10
0,5
0,0
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
YAŞ
110
YIL
nüfus
milyon
artış hızı
binde
ömür
yıl
d
1990
56,475
20,2
51,4
3,09
2000
67,877
17,4
57,3
3,05
2010
79,640
14,6
63,4
2,98
2020
90,909
11,9
69,5
2,88
2030
101,15
9,4
75,6
2,76
Türkiye’nin 2013 Yılı
Demografik Değerleri
Nüfus............................83,1 milyon (% 1,15)
Dünya
Nüfus artış hızı........................%1,3.......%1,2
Ortalama yaşam süresi............65 yıl.......68 yıl
Doğumda beklenen ömür.........75 yıl…....78 yıl
Kadın başına çocuk sayısı............2,9.........2,8
Doğurganlık(fertility rate)...........2,2.........2,2
Ölüm Oranı…………………………..%0,8……%0,8
0,22 x 4,0 + 0,78 x 2,7  3,0
%
18 YAŞ ÜZERİ SEÇMEN SAYISININ
NÜFUSA ORANI
S (%)  38 + 0,44 y
100
82
60
50
18
50
Ortalama Yaşam Süresi ( y )
100
13
SEÇMEN
milyon
SAYISI
Her yıl seçmen sayısı ~ 970 bin artıyor.
60
57,0
53,2
50
49,3
40
42,4
S (milyon)  0,97 (t-2000) + 42,5
2015 te seçmen sayısı
2000
2010
~ 57 milyon
2020
14
BİR SKANDAL
TÜRKİYE MATEMATİK BİLMEYENLER
TARAFINDAN
YSK SEÇMEN SAYISI
2002 : 41,4
FARK 1,4
2007 : 42,8
FARK 9,7
2011 : 52,5
2015 :
YÖNETİLİYOR
æ
milyon (seçmen yaşı 20)
milyon ( - 5,5)
milyon (seçmen yaşı 18)
milyon ( + 5,8)
milyon (seçmen yaşı 18)
42,4
(seçmen yaşı 18)
57,0
6,9
49,3
3,9
53,2
BU SKANDALA RAĞMEN YSK ve TUIK BAŞKANLARI İSTİFA ETMEDİLER !
16
2002 TÜRKİYE GENEL MİLLETVEKİLİ SEÇİMİ
DÜNYANIN EN ANTİDEMOKRATİK SEÇİMİ
Seçmen sayısı
: 42,4 milyon
% 100,0
Katılım
: 32,8 milyon
% 77,4
Geçerli oylar
: 31,5 milyon
% 96,0
Baraj
: % 10
Temsil edilen oy : 17,3 milyon
% 40,8
2002 TÜRKİYE GENEL MİLLETVEKİLİ SEÇİMİ
DÜNYANIN EN ANTİDEMOKRATİK SEÇİMİ
Yurttaşların % 60 kadarı TBMM de temsil
edilmedi
AKP
: 10 848 704 oy  365 MV
CHP
: 6 114 843 oy  177 MV
BAĞIMSIZLAR :
302 801 oy 
8 MV
Toplam seçmen sayısının dörtte birini temsil eden bir
parti Mecliste sandalyelerin üçte ikisini elde ederek
Ülkeyi 5 yıl boyunca , tek başına yönetmiştir !
Milli İrade ?!
DEMOKRASİMİZ ŞEYTAN ÜÇGENİNDE
D’ HONDT YÖNTEMİ
1-SEÇİM BARAJI
Rusya............................................ % 7
Almanya, Belçika, Macaristan,
Polonya, Çekya, Slovakya.............
%5
Avusturya, Bulgaristan, İtalya,
Norveç, Slovenya, İsveç................ % 4
İspanya,Yunanistan, Romanya,
Ukrayna…………………………………..
%3
Danimarka…................................... % 2
……………
Hollanda, Finlandiya, İrlanda, İzlanda ---
~ 3 milyon oy basamak sisteminin kurbanı
5 MV
BİNGÖL
BAYBURT
2 MV
KARAMAN
3 MV
NÜFUS SIRALAMASIYLA İLLER
MUŞ
EDİRNE
4 MV
2- VİLAYET KONTENJANI
MUĞLA..........850 BİN  6 MV
ORDU........... 740 BİN  6 MV
110
AFYON………..704 BİN  5 MV
KÜTAHYA…….573 BİN  5 MV
130
ELAZIĞ..........563 BİN  4 MV
MUŞ...............413 BİN  4 MV
150
EDİRNE........ 400 BİN  3 MV
BİNGÖL ........263 BİN  3 MV
137
KARAMAN......235 BİN  2 MV
TUNCELİ..........85 BİN  2 MV
150
5 milyon
5 milyon
31+24
31+1
Siirt,
Nevşehir,
Kırıkkale,
Bolu, Hakkari,
Bingöl, Burdur, Karaman,
Kırşehir, Karabük, Erzincan,
Yalova, Bilecik, Sinop,
Bartın, Çankırı, Kars, Iğdır,
Artvin, Gümüşhane, Kilis,
Ardahan, Tunceli Bayburt
ANKARA
32 MİLLETVEKİLİ
1,7 ~1,0
55 MİLLETVEKİLİ
81 VİLAYETİN HER BİRİNE PEŞİNEN
1 KONTENJAN MİLLETVEKİLİ
VERİLDİKTEN SONRA GERİ KALAN
(469 MV) NÜFUSA ORANTILI
DAĞITILIYOR.
Nüfusu 5 milyon Ankara’ya 5/75 x 469 = 31
Milletvekili düşüyor. Sonuçta Ankara 32
Milletvekili alırken, Nüfusları toplamı 5 milyon
olan 24 vilayet 55 Milletvekili çıkarıyor.
Bu durumda Ankara’daki seçmenlerin 23/55
(%42) kadarının Oyları, yaklaşık 1,4 milyon oy
hesaba katılmayan, boşa giden oylardır.
25
Ankara, İstanbul ve İzmir’de
toplam 5,5 milyon Oy
“ +1 Vilayet Kontenjanı”
düzenlemesinin kurbanı !
26
3- d‘HONDT YÖNTEMİ
Bir seçimde Partilerin
aldıkları Oy sayısına göre
milletvekili sayısını
belirleyen Yöntem.
Birinci konumdaki partiyi
diğerlerine göre avantajlı
konuma taşıyan ve
“Temsilde adalet”
sağlamayan bu yöntem,
“Yönetimde istikrar”
İlkesini ön planda tutan 27
Victor d'Hondt
1841-1901
ülkede uygulanmaktadır.
Arjantin
Avusturya
Belçika
Bulgaristan
Çekya
Doğu Timor
Ekvador
Finlandiya
Galler
Hırvatistan
Hollanda
İskoçya
İsrail
İzlanda
Japonya
Kolombiya
Macaristan
Makedonya
Paraguay
Polonya
Portekiz
Romanya
Sırbistan
Slovenya
Şili
Türkiye
3- d‘HONDT YÖNTEMİ
Örnek : 1000 GEÇERLİ OYDA 10 MİLLETVEKİLİNİN
D’HONDT YÖNTEMİYLE BÖLÜŞÜMÜ
/1
/2
/3
/4
/5
______________________________________________________
A:
400
400,01 200,03
133,36 100,09
80,010
B:
300
300,02 150,05
100,08
75,0
60,0
C:
150
150,04
75,0
50,0
37,5
30,0
D:
100
100,07
50,0
33,3
25,0
20,0
Diğer : 50 baraj altındaki partiler
______________________________________________________
A
B
C
D




5 MV % 50
3 MV % 30
1 MV % 10
1 MV % 10
D’Hondt yönteminde birinci partinin kazanç faktörü en az % 15 tir !
SEÇİMLERE KATILIM ORANLARI
Kasım 2002 Genel Seçim
Temmuz 2007 Genel Seçim
Mart 2009 Yerel yönetim Seçimi
Eylül 2010 Anayasa Referandumu
ORTALAMA……………………….……………
%
%
%
%
%
77
73
79
74
76
Haziran 2011 Genel Seçim
% 83
!?
ANAYASA OYLAMASI
KATILMAYAN  % 26
% 57,9 EVET  0,579 x 0,74  % 43
% 42,1 HAYIR  0,421 x 0,74  % 31
MEVCUT ANAYASA HALKIN SADECE YÜZDE 43’ ünün
‘EVET’ DEDİĞİ BİR ANAYASADIR !!
KÜRT BOYKOTU SÖZ KONUSU DEĞİL; AĞRI, BATMAN, BİNGÖL, HAKKARİ, SİİRT.. % 95 ‘EVET’
12 HAZİRAN 2011 DE SEÇİME KATILAN PARTİLER
1- Adalet ve Kalkınma Partisi % 49,95
2- Demokrat Parti % 0,65
3- Cumhuriyet Halk Partisi % 25,94
4- Emek Partisi % 0,07
5- Millet Partisi % 0,14
6- Liberal Demokrat Parti % 0,04
7- Saadet Partisi % 1,25
8- Hak ve Eşitlik Partisi % 0,28
9- Halkın Sesi Partisi % 0,76
10- Milliyetçi Hareket Partisi % 12,98
11- Doğru Yol Partisi % 0,15
12- Türkiye Komünist Partisi % 0,14
13- Milliyetçi Muhafazakâr Parti % 0,09
14- Büyük Birlik Partisi % 0,74
15- Demokratik Sol Parti % 0,25
16- Barış ve Demokrasi Partisi % 6,10
2011 GENEL SEÇİM SONUCU (katılım %82,5)
PARTİLER
OY SAYISI
%
MİLLETVEKİLİ
milyon
____________________________________________
AKP
21,47
% 40,4
326 MV
CHP
11,15
% 21,0
135 MV
MHP
5,58
% 10,5
53 MV
BDP
2,60
% 4,9
36 MV
BĞSZ.
0,23
% 0,4
-
MV
DİĞER 12 P.
1,88
% 3,5
-
MV
% 60
% 34
% 6
GEÇERSİZ
0,94
% 1,8
KATILMAYAN
9,35
% 17,5
____________________________________________
TOPLAM
53,20
% 100,0
550 MV
2011 GENEL SEÇİM SONUCU (katılım %82,5)
- Baraj altında kalan 2,1 milyon oy CHP ve MHP ye verilseydi -
PARTİLER
OY SAYISI
%
MİLLETVEKİLİ
milyon
____________________________________________
AKP
21,5
% 40,4
304 MV
CHP
12,5
% 23,5
150 MV
MHP
6,3
% 11,8
60 MV
BDP
2,6
%
4,9
36 MV
GEÇERSİZ
0,9
%
1,8
% 55
% 38
% 6
KATILMAYAN
9,4
% 17,5
____________________________________________
TOPLAM
53,2
% 100,0
550 MV
34
2011 Genel Seçiminde
AKP nin aldığı Oy Yüzdeleri
35
2011 Genel Seçiminde
CHP nin aldığı Oy Yüzdeleri
TR.12/5
36
2011 Genel Seçim Sonucu
37
2011 GENEL SEÇİM SONUCU
2011 DE HER 10 SEÇMENDEN,
________________________
4
KİŞİ
AKP’Yİ
2
KİŞİ
CHP’Yİ
1
KİŞİ
MHP’Yİ
1
KİŞİ
DİĞER PARTİLERİ SEÇTİ
2
KİŞİ
SEÇİME KATILMADI
2015
seçimi
MİLLİ BAKİYELİ ORANSAL TEMSİL !
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Seçim barajı % 5' e indirilir.
Milletvekili gelirinin fert başına milli gelire eşitlenmesi,
Partilere devlet yardımının kaldırılması ve
Milletvekili dokunulmazlığının sınırlandırılması koşuluyla!
Milletvekili sayısı M= 800 ‘e çıkartılır.
Toplam geçerli oyların % 5’inden fazlasını alan Partilerin
aldıkları oylar ile Bağımsız adayların aldıkları geçerli
oyların toplamından (S), Bir bağımsız adayın milletvekili
seçilebilmesi için gerekli minimum oy belirlenir:
B=1+ S/(M+1)
Bağımsızlar belirlendikten sonra, kalan milletvekillikleri için
%5 barajı aşan partilerin aldıkları oy oranına karşılık gelen
Milletvekili sayıları belirlenir. Baraj üzerindeki partilerin
aldıkları toplam geçerli oy sayısının, bağımsızlar çıktıktan
sonra geriye kalan sayıya bölümü ile bir (parti)
Milletvekili için gerekli oy sayısı (P) bulunur.
Bölgelerde partilerin aldıkları geçerli oylar P ile bölünerek
Partilerin “tam sayılı” bölge milletvekilleri belirlenir.
Arta kalan kesirlerden Partilerin “kontenjan” milletvekilleri
belirlenir.
41