CZY RYTMIKA JEST NAM DZISIAJ POTRZEBNA? WARTOŚCI RYTMIKI W ŚWIETLE WSPÓŁCZESNYCH BADAŃ. „Muzyka w ruchu – Metoda Emila Jaques Dalcroze’a” Wystawa i seminarium dla nauczycieli rytmiki. Akademia Muzyczna im.F.Chopina Warszawa, 27-29.10.2006 Małgorzata.
Download ReportTranscript CZY RYTMIKA JEST NAM DZISIAJ POTRZEBNA? WARTOŚCI RYTMIKI W ŚWIETLE WSPÓŁCZESNYCH BADAŃ. „Muzyka w ruchu – Metoda Emila Jaques Dalcroze’a” Wystawa i seminarium dla nauczycieli rytmiki. Akademia Muzyczna im.F.Chopina Warszawa, 27-29.10.2006 Małgorzata.
CZY RYTMIKA JEST NAM DZISIAJ POTRZEBNA? WARTOŚCI RYTMIKI W ŚWIETLE WSPÓŁCZESNYCH BADAŃ. „Muzyka w ruchu – Metoda Emila Jaques Dalcroze’a” Wystawa i seminarium dla nauczycieli rytmiki. Akademia Muzyczna im.F.Chopina Warszawa, 27-29.10.2006 Małgorzata Sierszeńska – Leraczyk, Akademia Muzyczna, Poznań Czy rytmika jest nam dzisiaj potrzebna… Rytmika jako kierunek studiów… „Kompetencje nauczycieli rytmiki w przedszkolach w wybranych miejscowościach województwa kujawsko-pomorskiego” „Kompetencje nauczycieli rytmiki w przedszkolach w wybranych miejscowościach województwa kujawsko-pomorskiego” 1. 2. 3. 4. Teren badań (33) Unisław (2) Chełmno (5) Świecie (9) Grudziądz (15) Publiczne (27) Niepubliczne(4) 1. 2. Osoby badane (33) Wiek: 27-48 Płeć: 17m/16k „Kompetencje nauczycieli rytmiki w przedszkolach w wybranych miejscowościach województwa kujawsko-pomorskiego” Wiek ankietowanych 100% 50% 0% % 27-31 lat 32-36 lat 37-41 lat 42-46 lat 47-51 lat 27% 18% 12% 27% 15% „Kompetencje nauczycieli rytmiki w przedszkolach w wybranych miejscowościach województwa kujawsko-pomorskiego” Przygotowanie muzyczne 100% 50% 0% % AM wydział teorii AM wydział rytmiki AM wydział instrumentalny Akademia Bydgoska (pedagogiczna) Bez przygotowania muzycznego 9% 3% 27% 58% 3% „Kompetencje nauczycieli rytmiki w przedszkolach w wybranych miejscowościach województwa kujawsko-pomorskiego” Liczba osób po Akademii Liczba ankietowanych Etapy kształcenia muzycznego Pedagogicznej Społeczne Ognisko Artystyczne 6 Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia 6 Muzycznej 13 32 Państwowa Szkoła Muzyczna II stopnia 4 Bez wcześniejszych etapów 7 13 „Kompetencje nauczycieli rytmiki w przedszkolach w wybranych miejscowościach województwa kujawsko-pomorskiego” Osobisty kontakt z rytmiką jako uczeń/uczennica. 100% 50% 0% % tak nie 61% 39% „Kompetencje nauczycieli rytmiki w przedszkolach w wybranych miejscowościach województwa kujawsko-pomorskiego” Czy jest instrument? 100% 50% 0% % tak nie 58% 42% „Kompetencje nauczycieli rytmiki w przedszkolach w wybranych miejscowościach województwa kujawsko-pomorskiego” Jeśli nie ma instrumentu, to jak Pan/Pani sobie radzi? 100% 50% 0% % Taśma magnetofonowa, dyskietka, CD Prywatny keyboard Prywatna gitara Pomimo,że jest pianino, gram na keyboardzie Wymiennie keyboard i gitara 4% 50% 17% 17% 13% „Kompetencje nauczycieli rytmiki w przedszkolach w wybranych miejscowościach województwa kujawsko-pomorskiego” Kto uczestniczy w zajęciach? (wiek) 100% 50% 0% % 3-6 latki 4-6 latki 10-18 latki 85% 12% 3% „Kompetencje nauczycieli rytmiki w przedszkolach w wybranych miejscowościach województwa kujawsko-pomorskiego” Czy zajęcia są odpłatne? 100% 50% 0% % tak nie 91% 9% „Kompetencje nauczycieli rytmiki w przedszkolach w wybranych miejscowościach województwa kujawsko-pomorskiego” Czemu służą zajęcia rytmiki ? (najczęstsze odp.) 100% 50% 0% % Aktywnemu kontaktowi z muzyką Umuzykalnianiu Rozwojowi sprawności fizycznej Rozwojowi koordynacji psycho-ruchowej Uspołecznianiu Rozwojowi wyobraźni, pamięci, 45% 45% 33% 27% 27% 27% „Kompetencje nauczycieli rytmiki w przedszkolach w wybranych miejscowościach województwa kujawsko-pomorskiego” „…nasza firma opanowała prawie cały ten region województwa kujawsko-pomorskiego, bo przecież nie można tak dzieciaków zostawić. Trzeba nieść ten kaganek oświaty i na prowincji…” (absolwent Akademii Bydgoskiej, wiek ok.30 lat; bez wcześniejszego przygotowania muzycznego; duża wada wymowy; gra na gitarze w prosty sposób używając podstawowych funkcji…) Czy rytmika jest nam dzisiaj potrzebna… Rytmika jako metoda… Wybrane prace magisterskie w Zakładzie Rytmiki AM Poznań Rytmika Dalcroze’a jako rehabilitacyjna metoda pracy z dziećmi, które mają trudności w nauce Rytmika w domu dziecka – próba działań terapeutycznych Wpływ wybranych ćwiczeń muzyczno-ruchowych na rozwój myślenia muzycznego dzieci ze szkoły specjalnej Cechy nauczyciela rytmiki w klasach I-III i jego wpływ na edukację muzyczną Wpływ rytmiki na percepcję muzyki Wpływ kształcenia w dziedzinie rytmiki na myślenie twórcze Zdolności muzyczne dzieci – możliwości ich diagnozowania podczas zajęć rytmiki Wpływ rytmiki na rozwój intelektualny dzieci w wieku przedszkolnym Wybrane prace licencjackie w Zakładzie Rytmiki AM Poznań Uwaga dziecka sześcioletniego na zajęciach rytmiki Aktywność twórcza dziecka na zajęciach rytmiki w kl.I-III Rytmika w szkole muzycznej I st. Jako metoda pracy z uczniem nieśmiałym Kompetencje nauczycieli rytmiki w przedszkolach w wybranych miejscowościach województwa kujawskopomorskiego „Wpływ rytmiki na rozwój intelektualny dzieci w wieku przedszkolnym” Hipotezy badawcze: Rytmika ma wpływ na rozwój intelektualny dzieci W metodzie rytmiki można wyszczególnić ćwiczenia rozwijające logiczne myślenie dzieci Widoczna jest różnica w rozwoju między dziećmi, które uczestniczyły w określonych ćwiczeniach, a tymi, które ich nie miały „Wpływ rytmiki na rozwój intelektualny dzieci w wieku przedszkolnym” Grupa badawcza: 28 sześciolatków (14 – grupa eksperymentalna; 14 – grupa kontrolna) Zastosowane metody: Test Matryc (wersja kolorowa) Ravena Wybrane ćwiczenia rytmiczne „Wpływ rytmiki na rozwój intelektualny dzieci w wieku przedszkolnym” Zastosowane ćwiczenia rytmiczne: Ćwiczenia uwrażliwiające na słuchowo-ruchowe spostrzeganie zmian w muzyce (wysokość, dynamika, tempo) Ćwiczenia inhibicyjno-incytacyjne Ćwiczenia pulsacji i poczucia metrycznego Spostrzeganie czasu trwania dźwięków i realizacja rytmów jednotaktowych złożonych z ćwierćnut, ósemek i półnut Ćwiczenia kształcące koordynację ruchu rąk i nóg (jednoczesna realizacja ćwierćnut i ósemek) „Wpływ rytmiki na rozwój intelektualny dzieci w wieku przedszkolnym” Zestawienie wyników - grupa eksperymentalna 70 60 50 40 30 20 10 0 Średnia wyników listopad 2000 (grupa eksperymentalna) Średnia wyników maj 2001 (grupa eksperymentalna) „Wpływ rytmiki na rozwój intelektualny dzieci w wieku przedszkolnym” Zestawienie wyników - grupa kontrolna 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Średnia wyników listopad 2000 (grupa kontrolna) Średnia wyników maj 2001 (grupa kontrolna) „Wpływ kształcenia w dziedzinie rytmiki na myślenie twórcze” Hipoteza badawcza: Specyfika kształcenia w dziedzinie rytmiki wpływa na wzrost poziomu myślenia twórczego u studentek tej specjalności. „Wpływ kształcenia w dziedzinie rytmiki na myślenie twórcze” Metoda badawcza: Rysunkowy Test Twórczego Myślenia TCT-DP K.K.Urbana i H.G.Jellena „Wpływ kształcenia w dziedzinie rytmiki na myślenie twórcze” Komponentowy model twórczości K.K.Urbana 1. 2. 3. Składniki poznawcze: Myślenie dywergencyjne: płynność, giętkość, oryginalność, elaboracja (zdolność do zamykania i uzupełniania struktur), wrażliwość na problemy Kompetencje ogólne: umiejętność rozumowania i myślenia logicznego, analizy i syntezy, pamięć, szerokość percepcji Specyficzna wiedza i specyficzne umiejętności „Wpływ kształcenia w dziedzinie rytmiki na myślenie twórcze” Komponentowy model twórczości K.K.Urbana 1. 2. 3. Składniki osobowościowe: Zaangażowanie zadaniowe: zdolność koncentracji, wytrwałość, selektywność Motywy sprzyjające twórczości: potrzeba nowości, pęd do wiedzy, ciekawość, potrzeba sprawstwa, samoaktualizacji, kontaktowania się z innymi i podejmowania odpowiedzialności, gotowość do zabawy Tolerancja wieloznaczności: otwartość na doświadczenie, gotowość podejmowania ryzyka, nonkonformizm, odprężenie, humor „Wpływ kształcenia w dziedzinie rytmiki na myślenie twórcze” Grupa badawcza: studentki rytmiki wszystkich lat (N=19) Grupa kontrolna: studenci Wydziału Instrumentalnego i specjalności: kompozycja, dyrygentura i teoria – wszystkich lat (N=19) „Wpływ kształcenia w dziedzinie rytmiki na myślenie twórcze” 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. Kryteria testu Urbana: Kontynuacje Uzupełnienia Nowe elementy Połączenia liniowe Powiązania tematyczne Wykorzystanie elementu poza ramą Wykroczenie poza ramę Perspektywa Humor i emocje Niekonwencjonalna manipulacja Abstrakcyjność Połączenia figuralno-symboliczne Niestereotypowość Szybkość „Wpływ kształcenia w dziedzinie rytmiki na myślenie twórcze” Grupa badawcza: Średnia wyników:36 punktów - 7 stenów Grupa kontrolna: Średnia wyników:27,7 punktów – 5 stenów 1-4 sten – wyniki niskie 5-6 sten – wyniki przeciętne 7-10 sten – wyniki wysokie Wartości rytmiki w świetle współczesnych badań… Współczesne teorie inteligencji 1. 2. Inteligencja społeczna Umiejętność rozumienia ludzi i mądrego postępowania z nimi Umiejętność dostrzegania subtelnych wskazówek informujących o sensie i znaczeniu danej sytuacji Wartości rytmiki w świetle współczesnych badań… Współczesne teorie inteligencji 1. 2. 3. 4. Inteligencja emocjonalna Dostrzeganie i ekspresja emocji Włączanie emocji w proces myślenia Rozumienie i analizowanie emocji Zarządzanie emocjami Wartości rytmiki w świetle współczesnych badań… Współczesne teorie inteligencji 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Inteligencje Inteligencja Inteligencja Inteligencja Inteligencja Inteligencja Inteligencja Inteligencja Inteligencja Inteligencja Inteligencja wielorakie (H.Gardner) językowa matematyczno – logiczna muzyczna kinestetyczna przestrzenna intrapersonalna interpersonalna przyrodnicza przestrzenno – wizualna egzystencjalna Wartości rytmiki w świetle współczesnych badań… Współczesne badania neuropsychologiczne Wartości rytmiki w świetle współczesnych badań… Współczesne badania neuropsychologiczne Rezonans magnetyczny i tomograf komputerowy – podpatrywanie ludzkiego mózgu… Wartości rytmiki w świetle współczesnych badań… Współczesne badania neuropsychologiczne „Bogate doświadczenie” – pobudzenie sfery percepcyjnej, emocjonalnej i motorycznej Wartości rytmiki w świetle współczesnych badań… Współczesne badania neuropsychologiczne Wartości rytmiki w świetle współczesnych badań… Współczesne badania neuropsychologiczne 3. Kategorie czynności struktur mózgowych: Regulacja wewnętrzna Reprodukcja Czucie 4. RUCH 5. Adaptacja do zmieniających się warunków środowiska 1. 2. Wartości rytmiki w świetle współczesnych badań… Współczesne badania neuropsychologiczne Pokaż mi swój mózg, a powiem ci czym się zajmujesz… Wartości rytmiki w świetle współczesnych badań… Współczesne badania neuropsychologiczne 1. 2. 3. 4. Obszary aktywne u muzyków: Móżdżek Kora słuchowa Kora ruchowa (lewa półkula) Obszar Brocka Wartości rytmiki w świetle współczesnych badań… Współczesne badania neuropsychologiczne Wartości rytmiki w świetle współczesnych badań… Współczesne badania neuropsychologiczne Metody kinezjologiczne – Domana, Dellacato, Dennisona Czy rytmikę można uznać jako metodę kinezjologiczną??? Funkcje metody Dalcroze’a (praktyka) 1. 2. 3. Umuzykalniająca Edukacyjna w szkolnictwie muzycznym Edukacyjna w szkolnictwie ogólnym(?) Rehabilitacyjna Dzieci (?) Dorośli(??) Seniorzy(???) Wpływ na rozwój/uruchomienie innych procesów(?) Usprawnianie innych funkcji(?) Relaksacja – katharsis(?) Rytmika dla instrumentalistów(?) DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ!